Een te groot verantwoordelijkheidsgevoel voelt aan als een zware belasting op je schouders. Het zorgt voor stress en onvrede. Op langere termijn kan het zelfs een burn out als gevolg hebben.
Heb jij moeite met nee zeggen?
Heb jij het gevoel dat als jij het niet oppakt dat het fout gaat?
Ben je op zoek naar bevestiging?
Lees in dit artikel waar een te groot verantwoordelijkheidsgevoel vandaan komt. En nog belangrijker, hoe je het weer in balans brengt.
Gezond verantwoordelijkheidsgevoel
Je verantwoordelijk voelen voor zaken is een goede eigenschap.
Op het moment dat je dit niet zou hebben zou je onverantwoord leven. De kans bestaat dat je leven een puinhoop wordt.
Doordat je verantwoordelijkheid voelt draag je zorg voor onder andere fysieke gezondheid, je kinderen, je huishouden en je werk.
Deze verantwoordelijkheden behoren bij jou. En omdat ze van jou zijn kun je ze ook dragen.
Ik noem dit gezond verantwoordelijkheidsgevoel .
De verantwoordelijkheden die bij jou horen kun je dragen
Verantwoordelijkheden van anderen dragen
Dit wordt een ander verhaal op het moment dat je teveel verantwoordelijkheden gaat dragen die niet bij jou horen. Je kunt hierbij denken aan je verantwoordelijk voelen voor zaken waar je geen invloed op hebt. Je voelt je bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de relatie van je ouders of het gedrag van je broer of partner.
Systemisch werk kan jou helpen om hier meer helderheid in te krijgen. Het is van belang dat jij op je eigen niet boven je ouders. Het boek de Fontein van Els van Stein geeft verdieping voor dit thema.
Op het moment dat jij verantwoordelijkheid neemt voor zaken waar je geen invloed op hebt ga je machteloosheid ervaren.
Persoonlijk droeg ik te grote verantwoordelijkheid voor het goed verlopen van gesprekken tussen mij en een ander. Dit heb ik overgehouden aan de gesprekken die ik als tiener had met mijn vader.
We zagen elkaar niet veel, maar als we elkaar dan zagen dan wilde ik dat het leuk en goed was.
Het verliep lang niet altijd soepel. Mijn vader is namelijk geen prater en introvert.
Op de momenten dat we elkaar zagen ging ik enorm mijn best doen om het leuk te maken. Ik ging ervoor zorgen dat er geen stiltes vielen. Dat voelde als mijn verantwoordelijkheid.
Ik ging vragen stellen en mijn vader gaf antwoord. Maar er ontstond geen gesprek. Het leek meer op een interview van vraag en antwoord.
Het was hard werken en voelde ongemakkelijk.
Onbewust nam ik dus alle verantwoordelijkheid op me. Dat bleef ik ook doen in contacten met anderen mensen. Het gevolg was dat ik het zelf eigenlijk helemaal niet zo leuk vond.
Ik kon me niet ontspannen.
De reden waarom jij een groot verantwoordelijkheidsgevoel hebt
In veel gevallen ligt de oorzaak van een te groot verantwoordelijkheidsgevoel in je jeugd. Durf jij kritisch te kijken naar de situatie waarin jij bent opgegroeid?
Het kan zijn dat er een familielid was die zijn verantwoordelijkheden niet kon dragen.
Hiervoor kunnen vele redenen zijn. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je moeder op jonge leeftijd ziek is geworden en dat jij voor haar gezondheid bent gaan zorgen.
Of je merkte dat je vader het emotioneel niet aan kon. Hierdoor ben jij onbewust voor je vader gaan zorgen. Je schoof hierbij automatisch je eigen behoeften onder tafel.
Misschien had je een broer of zus met een beperking. En vroeg je broer of zus zoveel aandacht dat je bent gaan meehelpen om je ouders enigszins te ontzien.
En zo kan ik nog talloze voorbeelden noemen.
Iedere situatie is uniek. Ook jou situatie.
Het kan soms moeilijk zijn om erachter te komen waar de oorzaak vandaan komt. Toch is het belangrijk om eerst de oorzaak te onderzoeken om het gevoel vervolgens te kunnen transformeren.
Mogelijk kan ik je daarbij ondersteunen en kunnen we samen op zoek gaan naar de oorzaak.
Je mag mij altijd contacten voor een gratis kennismakingsgesprek.
Te groot verantwoordelijkheidsgevoel in balans brengen: 2 tips
-
Leren voelen. Leren nee zeggen
Op het moment dat je een te groot verantwoordelijkheidsgevoel hebt zul je misschien al ‘ja’ op iets hebben gezegd voordat je het door had.
Op het moment dat iemand jou iets vraagt is mijn tip om ruimte voor jezelf in te bouwen.
Dit kun je doen door te zeggen: ‘ik kom er later bij je op terug’
Vervolgens kun je die ruimte nemen om te voelen. Sta eens een momentje stil en voel je lichaam. Ons lichaam is wijs en verteld ons de antwoorden.
Het kan dus goed zijn dat je antwoord ‘nee’ is.
De volgende stap is dan om ‘nee’ te zeggen tegen de persoon die bij je kwam met het verzoek.
Dit vergt lef en oefening. Helemaal als je totaal niet gewend bent om ergens ‘nee’ op te zeggen.
Ons lichaam is wijs en verteld ons de antwoorden.
-
Is dit mijn verantwoordelijkheid of die van een ander?
Het is zinvol om je af te vragen bij wie de verantwoordelijkheid hoort. Je kan jezelf hiervoor een simpele vraag stellen: Hoort dit bij mij of is dit van een ander?
Op het moment dat je jezelf vragen stelt gaat je onbewuste daarmee aan het werk. De antwoorden hoeven niet direct te komen. Je kunt erop vertrouwen dat het antwoord je binnenvalt op het juiste moment.
Een andere praktische tip die ik je kan geven.
Pak een paar post it papiertjes.
Schrijf op het eerste papiertje: Mijn zaken
Op het tweede papiertje schrijf je: Jouw zaken
En als laatste: Gods zaken (Onder de zaken van god kun je denken aan gezondheid, nieuw leven, dood en natuurrampen. Dit ligt allemaal buiten onze invloedssfeer)
Plak deze op de koelkast. Iedere keer als je niet helemaal helder hebt bij wie de verantwoordelijkheid hoort kijk je naar de post its op je koelkast.
De post it’s zijn een herinnering voor jezelf en het geeft je helderheid bij wie de verantwoordelijkheid hoort.
Verder lezen? Misschien vind je deze artikelen ook interessant:
- Beperkende overtuigingen? Transformeer ze.
- 4 manieren om emotionele verwondingen te genezen
- Een baaldag omvormen tot iets positiefs
Boekentip: de Fontein vind je plek van Els van Stein
Aan de hand van de fontein als metafoor van je familiesysteem krijg je praktische handvatten om hardnekkige patronen in je gedrag te doorbreken. Je krijgt meer rust en grip op je leven.