‘Het is alsof ik weer een kind wordt als we in een heftig conflict verzeilt raken’
Dit zijn de woorden die een coachee naar mij uitspreekt. En hij heeft gelijk.
Dit is wat er in veel (liefdes) relaties gebeurt als we getriggert en geraakt worden. ‘Mijn partner is een groot kind’ hoorde ik laatst iemand zeggen tijdens een coaching sessie.
Is dit herkenbaar voor je? Dan heb je waarschijnlijk te maken met emotionele onvolwassenheid in je relatie.
In dit artikel vertel ik je hoe het ontstaat. Je leest een voorbeeld uit de praktijk. En je leest over een aantal belangrijke kenmerken die wijzen op emotionele onvolwassenheid.
Oorzaak emotionele onvolwassenheid
Emotionele onvolwassenheid is het gevolg van onopgeloste trauma’s in de jeugd.
Het kan zelfs zijn dat de emotioneel onvolwassen persoon zich helemaal niet bewust is dat hij/ zij trauma’s heeft opgelopen.
Het is namelijk niet ongebruikelijk dat traumatische gebeurtenissen in je jeugd verdwijnen naar het onbewuste.
Hierdoor is het trauma niet doorleefd en verwerkt. In plaats daarvan ligt het trauma inclusief alle heftige gevoelens die daarbij horen opgeslagen in het menselijk systeem.
Emotionele onvolwassenheid is het gevolg van onopgeloste trauma’s in de jeugd.
Een voorbeeld uit de praktijk
De moeder van een 12 jarig meisje ging regelmatig s’ avonds op pad. Het meisje maakte zich ongerust over haar moeder. Ze vroeg zich af of haar moeder nog wel zou thuis komen.
De vader van het meisje was thuis bij de kinderen. Echter was de vader emotioneel onvolwassen. Hij was niet in staat om het meisje emotioneel te ondersteunen tijdens haar grote zorgen om haar moeder.
Doordat het meisje wist dat zij niet terecht kon bij haar vader hielt ze haar gevoelens voor zichzelf. Hierdoor liepen de emoties steeds hoger op. Ze begon de seconden weg te tellen tot haar moeder thuis zou komen. Na verloop van tijd ontstond er innerlijke paniek. Het was al over 23.00 uur en haar moeder had gezegd dat ze om 23.00 uur thuis zou komen.
De paniek werd groter en groter. Het meisje kon de emoties niet meer aan.
Haar overlevingsmechanisme schakelde in en nam het over. Het overlevingsmechanisme zorgde ervoor dat het meisje haar emoties niet meer voelde, ze bevroor als het ware.
Op een constructieve volwassen manier omgaan met emoties
Kinderen zijn nog niet in staat om hun emoties te reguleren. In de ideale situatie begeleiden ouders hun kind/ kinderen bij het weer op orde brengen van de emoties.
Ze helpen het kind op een liefdevolle manier de emotie te doorvoelen en te begrijpen. Hierdoor leert het kind dat een emotie opkomt, doorvoelt mag worden en dat de intensiteit van de emotie daarna weer afneemt.
Indien ouders in staat zijn om dit te doen zal het kind hier de rest van zijn/ haar leven profijt van hebben.
Hij/ zij weet dan op latere leeftijd op een constructieve en volwassen manier om te gaan met emoties.
Helaas is het bekend dat veel ouders hiertoe niet in staat waren.
Als jij tot de conclusie bent gekomen dat jouw ouders hiertoe niet in staat waren dan is het belangrijk om te beseffen dat ze niet schuldig zijn.
Jouw ouders hebben het simpelweg zelf ook niet meegekregen van hun ouders. En wat ze niet kennen kunnen ze ook niet doorgeven.
Trauma en overlevingsmechanisme
Uit bovenstaand voorbeeld blijkt dat het meisje een jeugd trauma heeft opgelopen.
Het menselijk lichaam is ontzettend wijs en slim.
Op het moment dat een kind zijn/ haar emoties niet kan reguleren schakelt het overlevingsmechanisme in, zoals je kunt lezen in het voorbeeld.
Dit mechanisme zorgt ervoor dat we als kind kunnen overleven in de meest moeilijke situaties.
Het is belangrijk om te beseffen dat deze gevoelens niet zomaar weg zijn.
De gevoelens behorende bij de trauma’s zijn opgeslagen in het fysieke en emotionele systeem van de desbetreffende persoon. Vindt je dit een interessant onderwerp? Dan raad ik je het boek van Tom de Prest aan, het lichaam onthoudt wat je zelf vergeten bent.
De kernmerken van emotionele onvolwassenheid
Je kunt een emotioneel onvolwassen persoon herkennen aan zijn/ haar gedrag. Soms is het gedrag subtiel en soms is het overduidelijk dat iemand emotioneel onvolwassen is.
Er zijn vele uitingsvormen van onvolwassen gedrag. Hieronder een lijstje van de meest voorkomende gedragingen die wijzen op emotionele onvolwassenheid.
- Externaliseren. De emotioneel onvolwassen persoon legt de schuld altijd bij een ander
- De emotioneel onvolwassen persoon schiet snel in de slachtofferrol
- Hij/ zij neemt geen verantwoordelijkheid
- Hij/ zij neemt grote ondoordachte risico’s
- De emotioneel onvolwassen persoon vertoont dominerend gedrag
- Hij/ zij denkt niet na over de invloed van zijn/ haar gedrag op anderen
- De emotioneel onvolwassen persoon denkt voornamelijk vanuit het ‘ik’ perspectief. Hij/ zij is egoïstisch
- Hij/ zij kan niet omgaan met feedback/ kritiek
- De emotioneel onvolwassen persoon is manipulatief
- Hij/ zij blijft hangen in negatieve emoties
Emotionele onvolwassenheid in liefdesrelaties
Liefdesrelaties zijn dé plek waar oude pijn wordt aangeraakt.
Vroeg of laat worden onopgeloste trauma’s getriggert.
Vaak denken we dan dat het onze partner is die ons de pijn bezorgd. Maar in werkelijkheid is het oude pijn in ons wat aangeraakt wordt.
En dat is een cadeau. Weliswaar een cadeau verpakt in schuurpapier.
Want doordat jou pijn voelbaar wordt krijg je de kans om je oude pijn te helen.
Wil je meer lezen over dit onderwerp? In het artikel van volgende week geef ik je in vier stappen de oplossing naar een emotioneel volwassen relatie.
Mogelijk vindt je onderstaande artikelen ook interessant:
- Bang om nooit meer een relatie te krijgen? Met deze tips kun je hiermee omgaan
- Toxische relatie? 26 waarschuwingssignalen
- Eigenwaarde vergroten? 2 praktische tips