‘Het lijkt wel of er een commentator in mijn hoofd zit. Zo eentje die overal achtergrond commentaar op geeft, zoals je dat ook hoort op tv bij voetbalwedstrijden.
Het commentaar is alleen nooit positief. Ik wordt regelmatig erop gewezen wat ik allemaal niet goed doe’
Met een moedeloze zucht spreekt een coachee bovenstaande zinnen uit.
Met deze zinnen beschrijft hij nauwkeurig de innerlijke criticus.
Is bovenstaande herkenbaar voor je? In dit artikel leg ik je uit waar de innerlijke criticus vandaan komt. Natuurlijk vertel ik je ook hoe je vrede kunt sluiten met je innerlijke criticus. Je kunt namelijk deze kritische innerlijke stem ombuigen naar een vriendelijk geluid.
Waar komt de innerlijke criticus vandaan?
De innerlijke criticus ontspruit zich vroeg in je jeugd.
Ieder babytje dat ter wereld komt is puur. Een onbeschreven blad. Ook jij bent zuiver en puur ter wereld gekomen.
Als je een jaartje of 1,5 bent gaat het voeden over in opvoeden. Je krijgt regels opgelegd en er worden eisen aan je gesteld.
Je krijgt erkenning en bevestiging als je iets doet wat goed is.
‘Dat is lief van je, je deelt je speelgoed met je buurjongetje’ spreekt je moeder je liefdevol toe. Of ‘he niet aan de staart van de kat trekken’ zegt je moeder op een geïrriteerde toon.
Je leert dat je erkenning en bevestiging krijgt als je iets goed doet. En je krijgt te maken met afkeuring en afwijzing als je iets slechts doet. Door deze dagelijkse gebeurtenissen krijg je al vroeg in je jeugd subtiel te maken met afwijzing van je ware natuur.
Hierdoor ga je ervaren dat je niet meer onvoorwaardelijk geliefd wordt.
De innerlijke criticus is een hardnekkig en veeleisend stemmentje in je hoofd die je erop wijst dat je niet goed genoeg bent.
Hoge eisen
Misschien ben je opgegroeid met een vader en moeder die hoge eisen aan je stelde. Het was niet snel goed genoeg.
Je bent de woorden en zinnen van je ouders gaan integreren. Hier bedoel ik mee dat je onbewust hebt aangenomen wat je ouders jou hebben verteld. Op latere leeftijd is dit je innerlijke stem geworden. Je innerlijke stem kan liefdevol zijn maar kan ook zeer kritisch zijn. In het laatste geval spreken we over de innerlijke criticus.
Natuurlijk kan het ook zo zijn dat je een fijne jeugd hebt gehad. Ook dan kan er een innerlijke criticus ontstaan.
Het kan namelijk ook zijn dat je getuige bent geweest van de innerlijke criticus van je vader en moeder naar zichzelf toe.
Voorbeeld:
Je moeder is een perfectionist. Het werk dat zij doet is in haar ogen nooit goed genoeg. Regelmatig hoor je haar tijdens haar werkzaamheden mompelen. Zo gevoelig als je bent als kind pik je feilloos op dat ze het zichzelf behoorlijk moeilijk aan het maken is.
Ook ben jij er regelmatig getuige van dat ze complimentjes wegwuift. Onder haar perfectionisme ligt een negatief zelfbeeld.
Dit krijg jij onbewust mee. Jij bent gaan aannemen dat je perfect moet zijn. En jou innerlijke criticus zit erboven op om je van commentaar te voorzien.
Voorbeelden van uitspraken van je innerlijke criticus
Zie je nu wel, ze vinden je echt niet aardig hoor
Ja denk je nu echt dat je dit kunt
Nee joh, je bent daar echt niet geschikt voor
Iedereen heeft het goed voor elkaar en jij bakt er tot nu toe nog helemaal niets van
Ze zal je wel vreemd vinden
Je ziet er niet uit vandaag
Natuurlijk vindt hij die ander veel leuker. Zij is ook gewoon veel knapper, slimmer en spontaner dan jij
Ik snap niet waarom ze jou die baan hebben gegeven. Ze hebben een vergissing gemaakt.
Bovenstaande uitspraken zijn voorbeelden van je innerlijke criticus.
Hoe praat jou innerlijke criticus tegen jou?
Het doel van je innerlijke criticus
Jouw innerlijke criticus heeft een doel. Hij/ zij wil jou namelijk beschermen voor pijn. De pijn van afwijzing, teleurstelling en verdriet. Door zijn/ haar innerlijke stem aan je te laten horen wil hij/ zij jouw behoeden voor bepaald gedrag waarmee je in de problemen komt volgens hem/ haar
Bevrijd jezelf
Zelfcompassie is de remedie tegen de innerlijke criticus. Zelfcompassie gaat over vriendelijk en zachtaardig zijn naar jezelf.
Het betekend ook dat je negatieve gedachten over jezelf op een milde manier kunt benaderen.
Stel jezelf de volgende vraag:
Ben ik bereid om mijn negatieve gedachten openheid te bekijken en onderzoeken?
Zodra een negatieve gedachten bij je op komt kun je deze met openheid gaan onderzoeken.
Dit kun je doen op de volgende manier.
Schrijf de gedachten op een papiertje.
Vervolgens lees je zorg en oplettendheid wat je hebt opgeschreven.
Dan stel je jezelf de volgende vragen uit het werk van Byron Katie:
Is dit waar?
Kan ik met absolute zekerheid zeggen dat het waar is?
Waarschijnlijk kom je dan tot de conclusie dat wat de innerlijke criticus jou verteld niet waar is. Wil je meer lezen over het werk van Byron Katie? Dan raad ik je haar boek ‘vier vragen die je leven veranderen’ aan.
Als je aan de slag gaat met bovenstaande zul je gaan merken dat de innerlijke criticus minder grip op je gaat krijgen.
Zoals ik in het begin van dit artikel omschreef ontstaat de innerlijke criticus vroeg in je hoofd. Het kan dan ook behoorlijk wat oefening, bereidwilligheid en geduld vereisen om jezelf te bevrijden van de innerlijke criticus. Ik kan je ondersteunen tijdens dit proces.
Ben je benieuwd wat ik voor je kan betekenen? Neem dan vrijblijvend contact met mij op voor een gratis kennismakingsgesprek. Je bent helemaal welkom. Ik hoor graag van je.
Wil je meer lezen over persoonlijke ontwikkeling? Wellicht vindt je onderstaande artikelen ook interessant: